Lindsey Davis: "Adaptacje filmowe to sztuka drugiej kategorii"
Published on
Translation by:
Magdalena Panek MagieraWielokrotnie nagradzana 58-letnia brytyjska autorka powieści historycznych oraz komedii detektywistycznych na temat swojego stylu oraz "bycia taką jak większość Anglików"
Lindsey Davis, lat 58, wspomina w holu hotelu Forum w Rzymie: "Moi amerykańscy wydawcy obawiali się, że moje pierwsze książki osadzone w realich brytyjskich nie będą się dobrze sprzedawały w Stanach". Historia włoskiej stolicy odgrywa istotną rolę w odnoszącym sukcesy cyklu powieści Davis o tematyce historyczno-komiczno-detektywistycznej, których akcja rozgrywa się w pierwszym wieku n.e., w Cesarstwie Rzymskim pod panowaniem cesarza Vespasiana. "Utraciłabym swoją odrębność oraz prawo do wyrażania opinii jako pisarka. My w Wielkiej Brytanii nie wymagamy aby książki czy filmy osadzone w małych miasteczkach amerykańskich były dostosowane do realiów brytyjskich!"
Davis znana jest ze swoich tyrad a odważne komentarze na jej stronie internetowej dają początek debatom na tematy, którym Davis próbuje stawić czoła jako wielokrotnie nagradzana pisarka. W 1999 r. otrzymała między innymi Ellis Peters Historical Dagger Award a w 2000 r. Sherlock Award za jej bohatera Marcusa Didiusa Falco w kategorii najlepszego detektywa komicznego. Słuchacze BBC wytypowali go jako "najbardziej interesującego bohatera literackiego".
Początki kariery
Davis urodziła się i wychowała w Birmingham a jej zainteresowania polityczne podsycane były przez ojca, który wykładał podstawy funkcjonowania rządu. Jej nauczyciel łaciny natomiast zaszczepił w Davis umiłowanie dla literatury klasycznej i archeologii. Jako dziecko czytała powieści historyczne, w których bohaterki często przywoływały bohaterów do porządku. "Te przygody - jak sama zauważa - przedstawiały ludzi, którzy zdołali przetrwać na przekór losowi w świecie niesprawiedliwości". Davis studiowała filologię angielską w Lady Margaret Hall na Uniwersytecie w Oxfordzie, którego absolwentki odniosły karierę jako wybitne artystki, pisarki oraz w świecie polityki. W jednym z komentarzy na swojej stronie internetowej kieruje takie słowa do czytelniczki: "Nie powinnaś była porzucać studiów. Uważam, że każda dziewczyna powinna od czasu do czasu odnaleźć swój dyplom w szufladzie i przypomnieć sobie chwile kiedy mogła osiągnąć wszystko, zamiast wiązać się z niewłaściwym facetem". Davis podtrzymywała swoją pasję pisarską po ukończeniu studiów. Na swojej stronie internetowej tak komentuje okres 13 lat spędzonych w pracy urzędniczej: "Czasem słyszę od ludzi z biura, gdzie traktowano mnie jak dziewczynę na posyłki, że zazdroszczą mi obecnego życia. Miałam nadzieję, że kiedyś taki dzień nastąpi". Odniesienie sukcesu nie zmieniło relacji Davis z jej prawdziwymi przyjaciółmi, jednak z całą resztą - jak zauważa - "muszę być dużo bardziej ostrożna".
Rok 1985 był dla Davis punktem zwrotnym, lub jak by to ujął Falco - verto cuspis. Wtedy pisarka zajęła drugie miejsce w konkursie o Georgette Heyer Historical Novel Prize. "Minęły lata wytężonej pracy zanim osiągnęłam sukces jako zawodowa pisarka". Tak Davis wspomina okres zanim jej pierwsza powieść detektywistyczna, "The Silver Pigs", została wydana w roku 1989. Powieść przedstawia spisek zawiązany w celu obalenia cesarza Vespasiana, który zarządzał cesarstwem w latach 69-79 n.e. W powieściach Davis detektyw Falco i jego żona Helena Justina doświadczają przygód na terenie cesarstwa, od północnych krańców Wielkiej Brytanii po wschód Grecji. Obecna, osiemnasta już powieść z cyklu, Saturnalia (2007), traktuje o skandalach politycznych, morderstwie oraz intrydze w czasie rzymskiego odpowiednika Świat Bożego Narodzenia.
Davis to kobieta o zdecydowanie mocnym kręgosłupie moralnym, która podziela wiele, ale "nie wszystkie" cechy oraz opinie swoich wyczulonych na punkcie hipokryzji bohaterów, Falco i jego żony Heleny Justiny. Jak sama żartobliwie stwierdza: "Moi bohaterowie stanowią wyraźny kontrast dla niedorzecznych konwenansów tamtych czasów".
Bohater literacki Falco
Davis wzoruje się na antycznych pisarzach europejskich takich jak Swetoniusz, Juvenal, Martial oraz Wergiliusz, aby poczuć koloryt epoki. Wykorzystuje oxfordzkie przewodniki Amandy Claridge lub Blue Guide, "ale przede wszystkim - jak mówi sama Davis - powinnam promować nowy przewodnik Time Out, gdzie piszą o mnie!" Jej styl jest daleki od oklepanego i sztampowego stylu Agaty Christie. Zdaniem Davis jest on "charakterystyczny i oryginalny". "Na pewno nie jest to też potworny styl współczesny wzorowany na języku terapii. Nie cierpię sztampy. Mój styl jest wyraźnie inny. Odwiedziłam wszystkie kraje, w których rozgrywa się akcja przygód moich bohaterów. W miejscach opisanych w moich powieściach byłam wielokrotnie po to by nadać moim historiom odpowiedni klimat i uchwycić właściwe proporcje i koloryt tych miejsc". Pisarka nie wspomina, że jej wątki literackie to przewodnik po intrygach w Cesarstwie Rzymskim, które współczesny Machiavelli mógłby z powodzeniem odnieść do szarych eminencji dzisiejszego Berlina, Paryża czy nawet samego Rzymu.
Czytelnicy książek z bohaterem o przygodach Falco doświadczają niebezpieczeństw jakie czają się na pracujących w brytyjskiej kopalni srebra, na odwiedzających antyczną Grecję oraz na żołnierzy w ponurych, złowrogich lasach germańskich. Jednak wielu fanom, łącznie ze mną, brakuje dokładniejszej analizy podłoża politycznego tych czasów.
Proces wydania książki
Ostatnia pozycja z cyklu przygód Falco to krótka historia napisana na zamówienie Kanału Czwartego Radia BBC, które planuje wyemitować ją w 2008 r. Jest ona częścią nowego przedsięwzięcia, mającego na celu skojarzenie pisarzy z grupami czytelniczymi w regionie centralnej Anglii. "Wychodzę naprzeciw wyzwaniom w postaci nowych kontraktów dużo częściej niż inni pisarze. To skazani na porażkę tchórze!" - kwituje ze śmiechem Davis. Tym różni się ona od niektórych pisarzy, że nie traktuje momentu oddania książki do wydawcy jako etapu końcowego. "Znalezienie wydawcy, wydanie książek na wysokim poziomie oraz uzyskanie odpowiedniego dochodu oraz rozgłosu aby twoje książki były dostępne to proces w każdym kraju równie skomplikowany!"
Davis przyznaje, że czuje się Europejką, ponieważ jej książki rozprowadzane są na terenie Europy a ją samą przyjmują serdecznie w wielu krajach europejskich. Jeśli chodzi o przystąpienie Turcji do Unii Europejskiej, odpowiada: "dlaczego nie - Turcja była kiedyś częścią Cesarstwa Rzymskiego! Przypadkowo pracuję z bardzo kompetentnym i chętnym do współpracy tureckim wydawcą, któremu jestem niezmiernie wdzięczna". Przyznaje jednak, że jak większość Anglików przejawia "żenującą ignorancję w dziedzinie współczesnej literatury europejskiej". "Chociaż Simenona czytałam! Ale dosyć już o tym, czas nagli a antyczna latarnia i biblioteka w Aleksandrii już wzywa".
Zbliża się termin wydania... Fabuła dziewiętnastowiecznej powieści z cyklu o detektywie Falco będzie się rozgrywać w rzymskiej Aleksandrii a książka ukaże się w księgarniach w Anglii i Hiszpanii w czerwcu 2009 roku. Przetłumaczone audiobooki można znaleźć w Danii i w Niemczech. Jednak Davis przestrzega przed adaptacjami filmowymi: "Nie jestem zainteresowana sztuką drugiej kategorii!"
Translated from Lindsey Davis: 'my writing is not the ghastly modern personal therapy type'