Galeria: kulturalne odrodzenie prawobrzeżnej warszawy
Published on
Praga to jedną z najstarszych dzielnic Warszawy usytuowana na wschodnim brzegu Wisły. Przez wiele lat po wojnie ta część stolicy stawała się nieużytkiem i popadała w ruinę. Jednak dzięki pojawiającym się od kilku lat świeżym inicjatywom kulturalnym Praga zamienia się dziś w artystyczny przyczółek
W przeciwieństwie większości dzielnic Warszawy, które zostały całkowicie zniszczone podczas drugiej wojny światowej, a następnie zabudowane w funkcjonalnym radzieckim stylu, na Pradze zachowało się wiele surowego, przedwojennego uroku. Nie dziwi zatem decyzja Romana Polańskiego o uwiecznieniu tej historycznej części miasta w swoim filmie „Pianista”, nakręconym w 2002 roku. Choć Praga do tej pory uchodziła za niebezpieczną dzielnicę, ta opinia zaczyna się zmieniać w świadomości warszawiaków. Nowe inicjatywy kulturalne, podziemne kina, tętniące życiem kluby nocne i galerie sztuki ukryte w starych fabrykach wódki, przywracają życie i kolory ulicom Pragi.
zabytkowe budynki
CEYLON BAZAAR
Komin wytwórni wódek Koneser brutalnie przecina czyste niebo zwiastujące nieśmiały początek wiosny w Warszawie. Wejście do budynku, z którego wydobywają się dźwięki starego poczciwego rocka z lat 70., ozdabia kuriozalny ornament. Dawna fabryka wódki została poddana metamorfozie przez Agnieszkę i Janusza, którzy osiem miesięcy temu otworzyli tu Ceylon Bazaar. Od tamtej pory codziennie odwiedzają ich pielgrzymki turystów.
mrowisko
Podczas wojny rosyjscy żołnierze stacjonujący w mieście przychodzili tu zrobić zapasy polskiej „wody życia” i szukać cielesnych uciech. Teraz ludzie przybywają tu zewsząd - od Kanady po Francję – by spędzać gęste od filozoficznych rozmów zakrapiane wieczory.
zorganizowany chaos
Z Januszem i Agnieszką można rozmawiać przez całą noc. Atmosfera Ceylon Bazaaru jest magiczna. Pełno tu afrykańskich krzeseł, świecących pingwinów, plakatów z czasów komuny i oryginalnych winyli.
Projekcje przyszłości
Oglądamy dokument o Beatlesach i rozmawiamy o filozofii i kulturze pijąc kawę domowej roboty (a nawet mały kieliszek wódki. Tylko cicho – śmieją się właściciele Ceylonu – nie mają bowem pozwolenia na sprzedaż alkoholu).
rupiecie
kawa i papierosy
"Czy wiesz gdzie w Warszawie możesz na spokojnie zapalić papierosa wewnątrz? W kasynach… i w Ceylon Bazaarze" - śmieje się Janusz, otwierając paczkę papierosów bez filtrów, które muszą mieć co najmniej 30 lat.
JANUSZ
"Jaka jest moja filozofia? Zarządzam tym miejscem tak, aby móc dobrze się bawić i poznawać ludzi. Lubię też udzielać rad młodym. Każdy jest tu u siebie, zaś ja próbuję zmienić atmosferę zależnie od tego, kto wchodzi do środka" - tłumaczy.
kolorując Świat
Graffiti
Na tyłach bazaru znajduje się odkryty dziedziniec, na który wychodzą inna galerię sztuki i studio fotograficzne. Artyści uliczni wkładaja mnóstwo serca w to, by przywrócić trochę kolorów tej niekiedy smutnej przestrzeni.
Sztuka uliczna
Uliczki warszawskiej Pragi są pełne wąskich ukrytych przejść i ponurych bram, które prowadzą na podwórza często opuszczonych domów. To raj dla grafficiarzy i fotografów, którzy zostawiają po sobie perełki sztuki ulicznej.
Komuna // WARSZAWA
Sztuka Pragi nie ogranicza się jednak do ozdabiania ulic – ta dzielnica Warszawy kryje w sobie również wiele kameralnych teatrów. Przykładem jest Komuna//Warszawa - stowarzyszenie teatralne stworzone dwadzieścia lata temu przez prawdziwych anarchistów. Kiedyś Komuna miała piracką radiostację, organizowała koncerty, wstawiała sztuki teatralne, nielegalnie squattowała w podejrzanych mieszkaniach i organizowała środowiskowe programy edukacyjne dla dzieci.
TEATR Snów
Ostatnio wystawiana sztuka to nowoczesne widowisko artystyczne łączące w sobie turecką muzykę, teatr konwencjonalny i teatr cieni oraz projekcję filmu o życiu Atatürka – rewolucjonisty, pierwszego prezydenta i założyciela Republiki Turcji. Pomysł na spektakl pojawił się podróży do Stambułu, którą odbyło kilku członków trupy. "Chcieliśmy pokazać jak ten człowiek postanowił zmienić swoje życie w polityczną walkę, w tym samym czasie nie rezygnując z kobiet, tańców i tureckiej wódki raki" – mówi Grzegorz. "Za postacią historyczną jest prawdziwa osoba. Chcieliśmy spróbować ją odkryć" – tłumaczy.
ALINA
Grzegorz i Alina są w Komunie//Warszawie od początku jej istnienia. Na początku lat 90., jeszcze jako studenci, byli częścią ruchu anarchistycznego w Polsce. Dziś ich działania mają podłoże czysto artystyczne, choć nadal niosa ze sobą głębsze przesłanie.
HUBERT
Hubert jest świeżynką w grupie. „To bardzo dobry przyjaciel, znakomity aktor i fantastyczny muzyk” – opisuje go Grzegorz. W ciągu ostatnich lat Hubert podróżował do Turcji ponad dziesięć razy. Czerpał inspirację z tureckiej kultury, muzyki, poezji i literatury. Jego utwory stanowią bardzo ważną część dorobku sztuki współczesnej.
UTOPIA: ziemia niczyja
Utopia – społeczeństwo idealne. Według inicjatorów wielu inicjatyw kulturowych, artystycznych i politycznych, które mogłyby zostać uznane za utopijne, takie społeczeństwo nie ma racji bytu. „Nasze pomysły są przyziemne” – mówią członkowie grupy Komuna//Warszawa. „Gdy wyrażamy nasze pomysły, staramy się twardo stąpać po ziemi. Nie jesteśmy aż tak naiwni, by sądzić, że dzięki teatrowi uda nam się zmienić rzeczywistość. Jednak jeśli skłonimy publiczność do refleksji, przyszłość może wyglądać inaczej. Ktoś, kto ma apetyt na poważne zmiany, powinien spróbować swoich sił w polityce, jak to zrobił Grzegorz w 2010 roku” – dodają. Wszystkie inicjatywy Komuny//Warszawy są zakotwiczone w rzeczywistości. Jak to ujął jeden z członków grupy: „nasza walka nie jest utopijna. To jest rzeczywistość, codzienne życie ludzi zamieszkujących tę dzielnicę, to miasto”. A dzięki ich czynom, ich filozofii i refleksjom, ludzie, o których opowiadają są w stanie wyobrazić sobie inną przyszłość. Potrafią wyobrazić sobie utopię.
Fotografie autorstwa © Mathiasa Ruttensa dla "Eutopia on the ground" w Warszawie, kwiecień 2013.
Ten artykuł jest częścią cyklu comisięcznych edycji miejskich ‘EUtopia on the ground’;projekt ten rozpatruje przyszłość Europy. Projekt cafebabel.com otrzymał finansowe wsparcie Komisji Europejskiej, Ministerstwa Spraw Zagranicznych Francji, Fundacji Hippocrène oraz Fundacji Charlesa Leopolda Mayera.
Translated from Gallery: Warsaw's underground cultural rebirth