Europejski Angst: „Musimy być odważni”
Published on
Translation by:
Kamilla Kamieniarz
Podczas czwartej i jednocześnie ostatniej debaty dotyczącej populizmu, ekstremizmu i eurosceptyzmu na konferencji European Angst studenci z różnych krajów dyskutowali ze słoweńskim filozofem Slavojem Žižekiem i turecką pisarką Elif Şafak. Rozmowa dotyczyła różnych możliwości produktywnej konfrontacji z ekstremizmem.
Głównym celem konferencji była nie tylko analiza rosnącego w Europie populizmu i ekstremizmu, ale również próba nauczenia się tego, jak stawić temu problemowi czoła.
Głównym celem konferencji była nie tylko analiza rosnącego w Europie populizmu i ekstremizmu, ale również próba nauczenia się, jak stawić czoła temu problemowi. Wśród uczestników byli słoweński filozof i krytyk kultury Slavoj Žižek oraz turecka pisarka Elif Şafak. Podczas gdy Žižek dyskutował z prawdziwą pasją, Şafak broniła swoich racji w sposób wyważony. Obecni studenci wykorzystali okazję do porozmawiania o swoich obawach związanych z rosnącym w siłę populizmem w Europie.
Jedna studentka chciała wiedzieć, czym jest angst (strach) i jak sobie z nim radzić. Wkrótce otrzymała odpowiedź: Angst jest naturalnym uczuciem i jedynym sposobem walki z nim jest zdobycie się na odwagę. My, Europejczycy, jeżeli chcemy walczyć z angstem, musimy być odważni.
Žižek zaznaczył przy tym, że populizm trzeba zwalczać jego przyczynami: „przez ekonomiczne i polityczne niepowodzenis centrowego liberalizmu”. Zdaniem filozofa kryzys uchodźczy jest tylko jednym z objawów wzrastającego populizmu. Žižek nie był pobłażliwy wobec liberalnej lewicy: „Jeżeli liberalna lewica czegoś nie lubi, nazywa to zaraz faszyzmem. To nie takie proste. Na przykład: zbyt łatwo przychodzi nazwanie Trumpa faszystą. Potrzebujemy samokrytyki”.
Elif Şafak przyznała, że obawia się, iż Europa zgubi swoją świadomość podobnie jak Turcja straciła kosmopolityzm i multietniczność. Pisarka zwróciła uwagę na to, jak ważne jest wyjście ze strefy komfortu i wprowadzenie różnorodności do sfery publicznej. „Jedynym wyjściem z tej sytuacji jest uzupełnienie luk (dotyczących wiedzy, płci, dobrobytu etc.) wśród ludzi”.
Şafak mówiła również o tym, jak ważną rolę spełniają wiedza i mądrość. Jej zdaniem ludzie mają łatwy dostęp do wielu informacji, ale brakuje im wiedzy i przede wszystkim mądrości. Aby zwiększyć naszą wiedzę i mądrość, powinniśmy rozmawiać z ludźmi o odmiennych poglądach i poznawać ich opinie.
Po zakończeniu tej żywej dyskusji studenci przeczytali na głos manifest, który przygotowali wcześniej i przekazali urzędnikom UE. W manifeście tym nawoływali do poważnego potraktowania problemów ekonomicznej w Unii Europejskiej. Apelowali też o ustalenie godnego wynagrodzenia dla każdego mieszkańca Europy. Zwrócili też uwagę na to, że powinien być poruszony problem bezrobocia wśród młodych. Potrzebne są również programy wymiany między różnymi szkołami, tak żeby studenci z odmiennych środowisk mieli szansę na nawiązanie bliskich kontaktów.
Słowo „angst” jest germanizmem. Według słownika Merriam-Webster oznacza: uczucie strachu, lęku lub niepewności. Po raz pierwszy do filozoficznej dyskusji wprowadził je w połowie XIX wieku duński filozof Søren Kierkegaard. Z kolei „niemiecki Angst” opisuje tendencję Niemców zarówno do nadmiernego analizowania wszystkiego w myślach, jak i czasami niewyjaśnionego strachu przed przyszłością. Jako że teraz tendencja ta dotyczy nie tylko Niemców, ale również mieszkańców pozostałych krajów Europy, możemy mówić o „europejskim angscie”.
Translated from European Angst : “We need to be brave”