Dziennikarze w Chorwacji - jak żyć (i nie umrzeć)

Published on July 21, 2010

Story by

cafebabel.com

Josipa Pavlić

Translation by:

Adrianna Misiewicz

Społeczeństwo

Žarko Susić, sławny chorwacki dziennikarz sportowy, zmarł 26 kwietnia w wieku 95 lat; ku zaskoczeniu wielu, śmiercią naturalną. W rankingu dotyczącym wolności wypowiedzi prasowej opublikowanym przez amerykańską organizację pozarządową, Freedom House, Chorwacja znajduje się na dopiero na 85 miejscu.

W Serbii i Chorwacji łącznie 8 osób zostało postawionych przed sąd po zabójstwie Ivo Pukanić'a W Chorwacji z pewnością sprawy nie mają się dobrze: co chwila usłyszeć można o atakach na osoby, które powiedziały coś, czego nie powinny, czy o morderstwach prominentnych dziennikarzy. Ivo Pukanić, jeden z najbardziej wpływowych ludzi w Chorwacji i jednocześnie założyciel oraz redaktor naczelny popularnego i kontrowersyjnego tygodnika „Nacional” zginął w styczniu 2008 r. razem z kolegą z pracy, kierownikiem marketingu, Niko Franjić, w wyniku wybuchu bomby podłożonej w samochodzie. 20 kwietnia 2010 rozpoczął się proces serbskiego szefa mafijnego, Sretena Jocića. Czy zabójców Ivo Pukanić'a dosięgnie sprawiedliwość? Jego najbardziej znane artykuły ukazywały realia przestępczego podziemia Chorwacji oraz szczegóły tajnych dokumentów rządowych, jak i liczne afery związane z czołowymi politykami kraju.

IFEX, Międzynarodowa Sieć Wolności Wypowiedzi z siedzibą w Kanadzie, opisała to morderstwo jako „jeden z największych od lat ataków na wolność prasową w całej południowo-wschodniej Europie, który może skutecznie zniszczyć szanse Chorwacji na wejście do Unii Europejskiej”. Pukanić informował wielokrotnie czytelników, jak i policję, o wcześniejszych próbach jego zabójstwa. Kiedy w kwietniu 2008 r. został zaatakowany przez uzbrojonego mężczyznę, oskarżono go o sfabrykowanie całej historii dla rozgłosu. Jak podał Komitet Obrony Dziennikarzy (Committee to Protect Journalists): „napastnik nie został aresztowany”.

Dusan Miljus

Dziennikarz pozostaje pod ochroną policji Czołowa poranna gazeta „Jutarnji List” podała, iż 40 dziennikarzy zostało zaatakowanych w Chorwacji w ciągu ostatnich piętnastu lat, w tym jeden z pracowników gazety, Dusan Miljuš. Reporter śledczy został poważnie ranny w wyniku ataku dwóch zamaskowanych mężczyzn z kijami baseballowymi, w czerwcu 2008 r. Miljuš pisał o przestępczości zorganizowanej w Chorwacji od wielu lat. Amerykańska niezależna organizacja Wolność Prasy (Freedom Press) potwierdza, iż Chorwacja „spadła z 38 na 40 miejsce w rankingu z powodu zwolnień oraz spraw sądowych przeciwko dziennikarzom, którzy piszą o przestępstwach wojennych, zorganizowanej przestępczości oraz korupcji.”

Ana Jelinic

„Wolność informacji” była tematem tegorocznego Światowego Dnia Wolności Prasy (3 maja) i jednocześnie powodem zwolnienia Any Jelinić. W listopadzie 2009 r. redaktor naczelna programu dossier.hr została wyrzucona z pracy przez dyrektora generalnego HTV (chorwacka telewizja Hloverka Novak-Srzić) pod zarzutem „poważnych błędów redakcyjnych”. Jej winą było poprowadzenie programu z 12 listopada o podtytule „Mafia, kryminalna i korupcyjna sieć w Chorwacji”. Kilka dni później, chorwaccy dziennikarze z telewizji publicznej symbolicznie zakleili sobie usta w milczącym proteście przeciwko cenzurze.