Czy psychologia może wyjaśnić fenomen Geerta Wildersa?

Published on March 15, 2017

Polityka

cafébabel: Dlaczego Geert Wilders jest tak popularny w kraju, którego gospodarka świetnie sobie radzi?

Bert Bakker: Kalkulacje ekonomiczne nie wyjaśniają preferencji wyborczych. Przede wszystkim główne punkty programu Wildersa – krytyka imigracji i Unii Europejskiej – pokrywają się z ogólnym nastawieniem Holendrów. Wilders jest też zwolennikiem państwa opiekuńczego, ale to nie jest jego priorytet. no i oczywiście jest wciąż kandydatem „antyestablishmentowym". 

cafébabel: Czy istnieje związek między poziomem dochodów a prawdopodobieństwem zagłosowania na Wildersa?

Bert Bakker: Fundacja Bertelsmanna opublikowała ostatnio raport dotyczący tej korelacji i nie jest ona przesadnie mocna. Są grupy wykształconych, dobrze zarabiających ludzi, którzy również głosują na Wildersa. Niższy dochód nie czyni głosu na PVV ani trochę bardziej prawdopodobnym. Myślę, że wyjaśniając fenomen Wildersa musimy patrzeć na jego postulaty, jak również pewne zjawiska psychologiczne.

cafébabel: Co może nam pan powiedzieć na temat związku między cechami charakteru a poparciem dla populistów?

Bert Bakker: W psychologii wyróżnia się pięć głównych cech osobowości: otwartość na doświadczenia, sumienność, ekstrawersję/introwersję, ugodowość i neurotyczność. Istnieje liniowy i bezpośredni związek między niektórymi z tych cech a tendencją do popierania partii populistycznych. Na podstawowym poziomie, wszystkie partie populistyczne prezentują jednakową, antyelitarną i antyestablishmentową retorykę. Ta retoryka pasuje do osobowości niektórych wyborców, szczególnie tych z niskim wynikiem „ugodowości".

cafébabel: Czy zależy to od ideologii?

Bert Bakker: Wyniki są takie same wśród wyborców populistów w Holandii, Niemczech i w USA, od lewa do prawa. To wyjaśnia, dlaczego partie populistyczne z obu stron mogą istnieć w tym samym czasie. W każdym razie tam, gdzie widzimy niższą „ugodowość", tam jest też wyższe poparcie dla populistycznej retoryki.

cafébabel: Czy jest związek między geografią a cechami osobowości? To by wyjaśniało regionalne podziały, które obserwowaliśmy w przypadku referendum w sprawie Brexitu między wsią a miastem...

Bert Bakker: Wydaje się to być nieco naciągane, trzeba by było to udowodnić...

cafébabel: Skąd pochodzi przeciętny wyborca PVV?

Bert Bakker: Trzeba pamiętać, że niezależnie od „antyestablishmentowej" retoryki, PVV to partia już zakorzeniona w Holandii. Istnieje przecież od lat. Dla obcokrajowców może się wydawać zwyczajną partią protestu, ale dla ludzi głosujących w Holandii to po prostu jedna z wielu opcji.

cafébabel: Jaka jest bezpośrednia konkurencja dla PVV?

Bert Bakker: Najsilniejszym rywalem Wildersa jest Partia Socjalistyczna – dzieli z nimi retorykę antyestablishmentową oraz przywiązanie do państwa opiekuńczego. Z prawej strony, Wilders konkuruje z pozostałymi konserwatywnymi partiami. Dodatkowo szykuje się wysoka frekwencja, więc można się spodziewać, że PVV będzie ubiegać się o głosy ludzi, którzy zazwyczaj zostają w domu.

Translated from Can psychology explain the success of Geert Wilders?