
Sowiecki design
Published on
Odkurzacze, dziecięce zabawki i samochody - to eksponaty wystawy poświęconej sowieckiemu designowi z lat 1950-80. Ekspozycja ma miejsce w Muzeum Designu w Moskwie i potrwa do 20 stycznia 2013 r.

Stare sowieckie telefony, radia (na zdjeciu) i gitary elektryczne, to niektóre z przedmiotów wystawy, poświęconej designowi z lat 1950-80. Ekspozycja mieści się w głównej hali ''Manej'' i trwa już od 30 listopada 2012 r.
Fot.: © Moscow Design Museum

Dzisiaj te przedmioty są zabytkami muzealnymi. Ich kształty i kolory przywodzą na myśl czasy ZSRR, w niektórych wywołują poczucie nostalgii.
Fot.: © Moscow Design Museum

Obiekty przypominają zwiedzającym o rzeczach, którymi byli otoczeni w dzieciństwie i młodości.
Fot.: © Moscow Design Museum

Wystawa jest dowodem na to, że w sowieckiej Rosji, była obecna sztuka designu. Wtedy nosiła ona nazwę ''wzornictwa przemysłowego”. Celem organizatorów było zapełnienie luki pomiędzy starym a nowym pokoleniem projektantów.
Fot.: © Moscow Design Museum

''Studenci designu we współczesnej Rosji niestety nie są świadomi dokonań swoich poprzedników. A jeśli nie znasz swoich korzeni, to nie zajdziesz daleko'', mówi Aljona Sokolnikowa, jedna z kuratorek moskiewskiego Muzeum Designu (na zdjęciu).
Fot.: © Moscow Design Museum

Ta niewielka wystawa prezentuje różne przedmioty wzornictwa przemysłowego: odkurzacze, pralki i zegary (na zdjęciu), modele samochodów oraz motocykle. Niektóre z eksponatów były przedmiotami codziennego użytku dla wielu obywateli ZSRR.
Fot: © Moscow Design Museum

Pewne egzemplarze są unikatowe, gdyż z różnych powodów nigdy nie weszły do masowej produkcji. Na przykład jasnozielony samochód, nazwany na cześć znanej kreskówki ''Krokodylem Gena”, wygląda dość innowacyjnie jak na tamte czasy. Nigdy nie stał się przedmiotem masowej produkcji. Sowieckie władze oceniły projekt ''Krokodyla Gena'' jako ''zbyt zachodni'' i ''nie spełniający sowieckich wymagań''.
Fot: © Diana Kulchitskaya

Projektanci w ZSRR zwykle zmagali się z biurokracją i ograniczoną wyobraźnią przywódców kraju.
Fot.: © Moscow Design Museum

''Naszą intencją nie jest promocja sowieckich przedmiotów'', wyjaśnia Aljona Sokolnikowa, po czym dodaje, że sowieckie wyroby były często krytykowane za przeciętny wygląd i kiepską jakość. Jednak ludzie nie mieli wyboru i musieli kupować te produkty, które były dostępne na rynku.
Fot: © Moscow Design Museum

Wśród przedmiotów wyprodukowanych w ZSRR, znalazły się także te, których wytrzymałość pozwoliła na ich długotrwałe użytkowanie: sławny odkurzacz ''Czajka” (na zdjęciu) i lodówka ''Zil” służą niektórym do dzisiaj.
Fot.: © Moscow Design Museum

Eksponaty pochodzą z prywatnych kolekcji oraz z różnych moskiewskich muzeów.
Fot.: © Moscow Design Museum

Organizatorzy wystawy przeprowadzili wywiady ze sławnymi projektantami, między innymi z Igorem Zajczewem - konstruktorem słynnego Moskwicza. Wywiady te wyświetlane są na ekranach LCD obok eksponatów. ''Część tworców nie wyraziła chęci podzielenia się swoją opinią'', mówi Sokolnikowa.
Fot.: © Moscow Design Museum)

Wystawa przyciąga zarówno studentów designu, jak i ludzi nie związanych z tą dzidziną sztuki. Niektórzy odwiedzają ją z ciekawości, inni przychodzą w poszukiwaniu wspomnień. Z myślą o obcokrajowcach, wszystkie opisy przedmiotów zostały przetłumaczone na język angielski.
Fot.: © Moscow Design Museum)

Zaobserwowano wzrost zainteresowania nie tylko sowieckim designem, ale także symbolami ZSRR. Można znaleźć przynajmniej dziesięć restauracji i kawiarń w Moskwie, których wystrój pełen jest przedmiotów ze wspomnianego okresu. Sowieckie motywy obecne są także w rosyjskim świecie mody - wykorzystuje je współczesny projektant Denis Simaczew. Napis ''Made in ZSRR” na czerwonym tle i modele w ''uszankach'', to znaki firmowe Simczewa.
Fot.: © Moscow Design Museum

''Możesz to nazwać nostalgią czy vintage'', mówi Władymir Pirojkow, projektant przemysłowy. ''Minął już pewien czas, sowieckie przedmioty stają się atrakcyjne i postrzegane jako retro. Ale nie można ignorować faktu, że sowiecki design był w tyle za zachodnim''.
Przedmiot ze zdjęcia ma dla mnie najbardziej nostalgiczne znaczenie – lalka zwana ''newaljaszką”.
Fot.: © Moscow Design Museum
Wystawę sowieckiego designu w latach 1950-80 można zobaczyć do 20 stycznia 2013 r. w Muzeum Designu w Moskwie. Organizatorzy rozważają możliwość otarcia podobnych wystaw w Wielkiej Brytanii i Holandii.
Translated from Review: Soviet design exhibition, Moscow (15 images)