Off Plus Camera: relacja z krakowskiego Sundance
Published on
Międzynarodowy Festiwal Kina Niezależnego Off Plus Camera jest jednym z najbardziej wyrazistych wydarzeń filmowych w Europie Środkowej. Corocznie organizowana w Krakowie wielkoformatowa impreza zachwyca rozmachem i imponuje różnorodnością. Prezentowane polskie oraz zagraniczne produkcje kina niezależnego to obrazy oryginalne, nowatorskie, intrygujące i bezkompromisowe.
Podczas tegorocznej siódmej edycji festiwalu Off Plus Camera pokazanych zostało ponad 100 starannie wyselekcjonowanych filmów reprezentujących światowe kino artystyczne. Organizatorom festiwalu udało się dokonać rzeczy prawie niemożliwej – połączyć niszowe autorskie kino z masowym zainteresowaniem. Niezależny charakter imprezy potęgowały obiekty, w których odbywały się seanse. Pokazy filmów miały miejsce najczęściej w kinach studyjnych, ale także i w nieco mniej typowych miejscach - na dachach kilku krakowskich kamienic i na barkach rzecznych przekształconych w kina pod gwiazdami. Od 2 do 11 maja kino offowe zawładnęło Krakowem. W ciągu 10 dni festiwal gościł ponad 300 artystów z całego świata i przyciągnął do kin ponad 32 tys. widzów.
Festiwal Off Plus Camera, który coraz częściej nazywany jest „polskim Sundance" od początku istnienia konsekwentnie promuje kino artystyczne, lecz przystępne widzowi. „Chcemy wspierać autorskie wizje, umiejętnie opowiedziane zajmujące historie, o których widzowie dyskutują na długo po seansie"- stwierdziła w rozmowie z Cafebabel Ania Trzebiatowska, dyrektor artystyczna festiwalu. Podobnie jak Sundance Film Festival, Off Plus Camera promuje młodych twórców. W tym roku w programie wydarzenia znalazły się obrazy, które zwracając szczególną uwagę na różnorodność współczesnego świata, podejmują tematykę inności, tolerancji i wykluczenia (sekcja „Raport mniejszości"), a także obrazują mechanizmy funkcjonowanie jednostki w ekosystemie (sekcja „Eko/Ego"). Dużym zainteresowaniem festiwalowej publiczności cieszyły się tytuły prezentowane w ramach bloku „Dorastając na opak", kino inicjacji we współczesnej queerowej odsłonie. Stałym punktem każdej edycji Off Plus Camery jest seria „From the Gut", czyli przegląd amerykańskiego kina niezależnego oraz cykl „Odkrycia", obejmujący produkcje, które w ostatnim czasie przykuły uwagę widzów i krytyków na całym świecie - na czele z Festiwalami w Sundance oraz w Berlinie i Rotterdamie.
Integralną częścią Festiwalu, obok projekcji filmów, są spotkania z wybitnymi ekspertami, wykłady branżowe, specjalistyczne warsztaty i panele dyskusyjne. Z każdym rokiem coraz większe grono sympatyków zyskuje także „Off scena”, czyli cykl koncertów muzyki alternatywnej z udziałem artystów zarówno z Polski jak i pozostałych części Europy, a taże z Ameryki.
Najważniejszym punktem Off Plus Camery pozostaje Konkurs Główny „Wytyczanie drogi”. W tym roku o Krakowską Nagrodę Filmową w wysokości 100 tys. dolarów przyznawaną przez międzynarodowe jury (Jerzy Stuhr, Parker Posey, Mike Newell, Joan Allen i Juliett Taylor) walczyło 12 reżyserów. Wśród konkursowych obrazów znalazły się dzieła odważne, w sposób bezkompromisowy eksplorujące kobiecą seksualność („Wilgotne miejsca"), poruszające temat tabu, jakim jest zawód seks surogatki („She's lost control”), a także prezentujące przebudzenie tożsamościowe i transgenderową przemianę („Something must break"). Obok tytułów poświęconych kontrowersyjnym tematom w menu znalazły się również filmy bardziej kameralne, wykorzystujące dokumentalną konwencję opowiadania historii. Należały do nich „52 Tuesdays"- wciągające studium dojrzewania australijskiej nastolatki i „Brides"- opis realiów gruzińskiego systemu więziennego. Amerykański obraz „Mother of George" uwiódł widzów feerią intensywnych kolorów przedstawiając życie kultywujących afrykańskie zwyczaje i obrzędy Nigeryjczyków mieszkających w Nowym Jorku. Z kolei norwerski „Blind" – poruszająca historia kobiety tracącej wzrok - okazał się intrygującym eksperymentem pod względem formy i treści. Debiutujący reżyser Eskil Vogt wykorzystał różnorodne techniki wizualne, by w unikatowy sposób zobrazować widzom świat osoby niewidomej.
Za najlepszy film Konkursu Głównego „Wytyczanie drogi” jury pod przewodnictwem Jerzego Stuhra uznało francuski film „Eastern Boys", który prezentuje zderzenia dwóch światów - Wschodu i Zachodu - a pod względem formy stanowi interesujące połączenie kilku różnych gatunków: dramatu psychologicznego, thrillera i kina akcji. Reżyser filmu Robin Campillo w sposób niestereotypowy i wnikliwy portretuje środowisko emigrantów z Europy Wschodniej mieszkających w Paryżu i jednocześnie przedstawia wieloaspektową opowieść o pożądaniu i miłości homoseksualnej, znacznie wykraczając poza tzw. kino gejowskie.
Podczas uroczystej Gali Zamknięcia Off Plus Camery nagrodę krytyków FIPRESCI otrzymał norweski „Blind” (reż Eskil Vogt) zaś nagrodę publiczności przyznano niemieckiemu filmowi „Wilgotne miejsca” (reż. David Wnendt). Jury młodzieżowe wyróżniło bułgarsko-rumuńską produkcję „Viktoria” (reż. Maya Vitkova). W Konkursie Polskich Filmów Fabularnych triumfował kameralny, czarno-biały obraz „Ida" Pawła Pawlikowskiego, zaś specjalnym wyróżnieniem został uhonorowany film „Papusza” Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego. Laureatami nagrody za najlepszą rolę męską i żeńską zostali Dorota Kolak („Chce się żyć”) i Mateusz Banasiuk („Płynące wieżowce”).
Off Plus Camera w wersji happy.