Młodzi ludzie mięsem armatnim na rynku pracy

Published on December 21, 2009

Story by

Mocanu Madalina hélène Rivoal

Translation by:

Magdalena Kosińska

Ciężka praca bez zapłaty: staże są w modzie i prawdopodobnie nieprędko z niej wyjdą. Jednak zapewnienie ze strony przedsiębiorstw o wypełnianiu swoich obowiązków oraz wywiązywaniu się z umów nie są najważniejszymi problemami dla hiszpańskiej prezydencji Unii Europejskiej, która rozpocznie się w styczniu 2010 roku. Czy każda praca jest godna zapłaty? Teoretycznie…

Strony internetowe jak na przykład Euractiv.com, Eurobrussels.com, Jobinbrussels.com są zasypywane ofertami stażów w sektorze prywatnym. Główne miejsce pracy to Bruksela, miasto, które zwabia do siebie młodych specjalistów z różnych dziedzin ze wszystkich krańców Europy. Staże oferowane przez organizacje pozarządowe lub sektor prywatny nie są nigdy opłacane (lub wypłaty są śmiesznie niskie), ale przystępując do nich bierzemy na siebie pewną odpowiedzialność. Mimo że to firmy odnoszą największe korzyści, to walka o zdobycie stażu jest wprost komiczna, ponieważ kandydaci wierzą, że muszą „gdzieś zacząć”.

„Mam swoich własnych klientów, mimo iż nadal jestem zwykłą stażystką…”

Staż jest zatem tymczasowym rozwiązaniem dla wszystkich przedsiębiorstw zmagających się z kryzysem finansowym oraz zasobów ludzkich. Niektóre z nich, dla zmotywowania młodych ludzi, oferują stałe zatrudnienie po zakończeniu stażu. Jednak należy uważać, ponieważ podczas trwania trzymiesięcznego stażu warunki mogą się zmienić! Inni oferują sumy od trzech do czterech razy niższe od tych, jakie zarabiają pracownicy zatrudnieni na podobnym stanowisku, lecz na pełen etat.

Również Celestino Corbacho, minister pracy i imigracji Hiszpanii, zauważa problem: „Kryzys ekonomiczny spowodował regresję na rynku pracy, która nie ustępuje. Jednym ze skutków tego, jest uciekanie się do umów o krótszym czasie obowiązywania, bez określania czasu pracy lub do unikania podpisywania jakichkolwiek umów.” To ten sam Corbacho, na którego spływa odpowiedzialność za zminimalizowanie skutków kryzysu na rynku pracy w przyszłym roku, podczas sześciu miesięcy, podczas których Hiszpania będzie sprawowała rezydencję UE.

„Dać jak najwięcej od siebie”

Ioana jest Rumunką. Jest stażystką w firmie z branży social media, która ma swoją siedzibę w Brukseli. „Szukałam stażu na lato i znalazłam trzymiesięczny w firmie zajmującej się analizą wymiany w sferze social media. Rozpoczęłam już kilka dni po przyjęciu i zgodnie z tym, co usłyszałam podczas pierwszych rozmów, staż był czymś w rodzaju okresu próbnego. Jest to zazwyczaj szczegół, który motywuje młodych do brania staży, dlatego też starałam się dać jak najwięcej od siebie.”– tłumaczy. Po dwóch miesiącach Ioana rozpoczęła rozmowę o możliwości przyjęcia na stałe, ale zarząd firmy stwierdził, że agencja przechodzi aktualnie bardzo trudne chwile w związku z kryzysem, choć wszyscy są zadowoleni z wyników jej pracy. Zaproponowano jej przedłużenie stażu do czasu, aż znajdzie płatną pracę. „Zgodziłam się” – dodaje Ioana. Trzy miesiące stażu skończyły się, a Ioana została nadal na tej samej pozycji. Jest to dla niej sposób na zdobycie doświadczenia podczas szukania płatnej pracy. „Minął już okres próby, mam własnych klientów, własne odpowiedzialności oraz zadania, dzięki którym zdobyłam zaufanie pracowników z innych działów, nie tylko tego, w którym pracuję. Jednakże, biorąc pod uwagę moją pozycję oraz brak wynagrodzenia za pracę, nadal jestem zwykłą stażystką.”

Każda praca zasługuje na wynagrodzenie

Podczas tego kryzysu młodzi pracownicy, głównie z powodu ich małego doświadczenia, tracą pracę jako pierwsi”- wyjaśnia Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA). W dodatku, coraz więcej absolwentów szuka pracy, której nie znajduje, a przez to zgadza się na staże, nawet bez żadnego zabezpieczenia. Z naszego punktu widzenia, praktyka wysługiwania się stażystą do wykonywania prac przeznaczonych dla opłaconych pracowników jest zła”- stwierdza Jukka Takala, dyrektor tejże agencji. Tym bardziej, kiedy firmy obarczają stażystów dużą odpowiedzialnością nie przydzielając im tym samym żadnego ubezpieczenia, lub, gdy nie honorują w żaden sposób innych dodatkowych obowiązków. „Ten problem należy przedyskutować. Musimy obmyślić rozwiązania na szczeblu narodowym.”

Jednakże rozwiązanie tego problemu nie jest takie proste. Staże nie należą do głównych problemów dla prezydencji hiszpańskiej a prezydencji szwedzkiej zostały już tylko cztery tygodnie, zbyt mało na podjęcie jakichkolwiek działań w tym kierunku. „Jedna rzecz jest pewna: każda praca zasługuje na wynagrodzenie. Staż jest dobrym sposobem na zmniejszenie dystansu pomiędzy teorią, której młodzi uczą się na studiach, a praktyką. Nie oznacza to jednak, że powinno się je zastąpić na zwykłe miejsca pracy” – przyznaje szwedzki minister pracy Sven Otto Littorin. Podczas podejmowania konkretnych kroków będziemy musieli powrócić do tematu. Na co hiszpański minister pracy odpowiada tylko: „Zgadza się, ten problem zasługuje na dokładniejszą dyskusję, a rozwiązanie musi zostać obmyślone na szczeblu narodowym.”

Nieprzewidziane efekty kryzysu: z raportu z europejskiego szczytu na temat zdrowia i pracy zorganizowanego w Bilbao 17 listopada 2009 roku (ryzyko dla małych i średnich przedsiębiorstw).

Liczba samobójstw popełnianych z powodu utraty pracy lub niemożności znalezienia pracy wzrosła do alarmującego poziomu. Chociaż nie ma dokładnych cyfr ani informacji na ten temat, dyrektor EU-OSHUA twierdzi, że to młodzi ludzie są pierwsi w kolejce do utraty stanowisk. Także im jest najtrudniej znaleźć prace ze względu na małe doświadczenie. Liczba wypadków podczas wykonywania pracy zmalała ostatnio w skali europejskiej. Prawdopodobnie jest to spowodowane wzrostem bezrobocia w sektorach podwyższonego ryzyka, takich jak rybactwo, rolnictwo oraz budownictwo. Jednak nawet teraz, codziennie 457 ludzi traci życie w wypadkach spowodowanych w miejscu pracy lub przez choroby zawodowe. Porównując statystyki dla poszczególnych krajów, dwa razy więcej imigrantów traci życie z powodu tego zjawiska.

Artykuł w wersji oryginalnej jest w języku rumuńskim. Można go znaleźć na stronie internetowej autorki, Mădăliny Mocanu.

Story by

Mocanu Madalina

hélène Rivoal

Translated from Stagiaires : de la chair à canon sur le marché de l’emploi