Katalonia przyjmuje pionierską ustawę przeciwko homofobii - część I

Published on January 13, 2015

Społeczeństwo

Celem ustawy przyjętej przez Parlament Katalonii 2 października 2014 roku jest rozszerzenie zakresu praw lesbijek, gejów, osób biseksualnych, transgenderycznych i interseksualnych (LGBTI) i zgwarantowanie im równouprawnienia we wszystkich dziedzinach i na wszystkich etapach ich życia społecznego. Drugim celem ustawy jest wykorzenienie homofobii, transfobii i bifobii poprzez zwalczanie wszelkiej dyskryminacji na tle orientacji seksualnej, tożsamości czy ekspresji płciowej.

Przegłosowanie ustawy nie byłoby możliwe, gdyby nie gorliwe wysiłki wielu stowarzyszeń i organizacji LGBTI, których mordercze prace nad ustaleniem i redakcją treści aktu zostały wynagrodzone, choć sytuacja pozostaje „daleka od pełnej normalności", jak mówi jeden z punktów samej ustawy. 

Długa droga do celu

Eugeni Rodríguez, rzecznik Frente de Liberación Gay de Cataluña (Kataloński Front Wyzwolenia Gejów, FAGC) i szef Observatorio contra la homofobia (Obserwatorium przeciwko homofobii, OCH), wyjaśnia, że początki prac nad regulacją sięgają czasów rządu trójstronnego (początki 2005 r.). „Dostosowaliśmy dotyczczas obowiązującą ustawę do naszych potrzeb. Przedstawiliśmy ją podczas poprzednich wyborów. Udało nam się uzyskać od liderów list wyborczych wszystkich partii zobowiązania do jej przyjęcia w tej kadencji" - tłumaczy. Ustawa trafiła do Parlamentu Katalonii z ramienia ugrupowań lewicowych (ERC, PSC, ICV, EUiA i CUP) w lipcu 2013 r. Już w trakcie trwania procedury parlamentarnej ustawa zyskała poparcie CDC i Ciutadans, ale w dalszym ciągu przeciwne pozostawały jej Partia Ludowa i UDC. Ostatecznie została przyjęta większością głosów i tym samym Katalonia stała się Wspólnotą Autonomiczną z najbardziej postępową i kompleksową regulacją prawną w tym zakresie nie tylko w Hiszpanii, ale i w całej Europie.

Postęp prawny a sytuacja faktyczna

Nowy akt prawy jest narzędziem do „zmiany punktu odniesienia, opartej na równości i szacunku” i poszerzenia ram prawnych, które już wcześniej obejmowały przepisy mające na celu zabobieganie dyskryminacji na tle orientacji seksualnej i tożsamości czy ekspresji płciowej. Ustawa ta jest „absolutnie niezbędna, aby możliwe było doprowadzenie do sytuacji, w której regulacje prawne dotyczące równości znajdują swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości" - wyjaśnia Jesús Generelo, sekretarz generalny Federación Estatal de personas LGTB (Krajowa Federacja Osób LGTB, FELGTB). „Należy wprowadzać modyfikacje prawne nie tylko w celu zapobiegania dykryminacji, ale także w celu usunięcia - jak mówi Konstytucja - przeszkód uniemożliwiających pełną realizację i skuteczność równości".

Poza tym, w ustawie stwierdzono, że istnieje konieczność przeprowadzania badań, które umożliwią pozyskiwanie brakujących obecnie danych faktycznych na temat dyskryminacji. W tym celu, jak tłumaczy Eugeni Rodríguez, OCH podpisało już umowę z Uniwersytetem Autonomicznym w Barcelonie. Badanie hiszpańskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych opublikowane w 2013 roku wykazuje, że najczęstszą przyczyną przestępstw w Hiszpanii jest homofobia. W 2013 roku odnotowano ponad 400 przypadków tego typu agresji, co jest wynikiem przewyższającym nawet akty rasizmu i ksenofobii. Tymczasem w Katalonii Obserwatorium przeciwko homofobii zaprezentowało Raport Antydyskryminacyjny za rok 2013, w którym zebrano 384 zgłoszonych przypadków agresji i dyskryminacji na tle seksualnym i na tle tożsamości płciowej. „Ponieważ trudno jest udowodnić popełnienie tego typu przestępstwa, w wielu przypadkach policja nie zostaje zawiadomiona" - tłumaczy Jesús Generelo.

Kompleksowa i postępowa ustawa

Według Jesúsa Generelo (FELGTB) przyjęty ostatnio akt prawny to szczegółowa regulacja, która obejmuje wszystkie dziedziny życia społecznego jednostki: zdrowie, edukację, pracę, kulturę, czas wolny i sport. „Są to aspekty, na które należy wywierać wpływ w taki sposób, aby równość, którą udało nam się osiągnąć, była rzeczywiście skuteczna". 

W kwestii zdrowia ustawa ma za zadanie uwrażliwiać na problem chorób przenoszonych drogą płciową, w szczególności HIV/AIDS, i zapobiegać im. Dotyka ona również kwestii leczenia związanego z transpłciowością i interseksualnością i dostępu do technik wspomaganego rozrodu.  W przypadku zatrudnienia uwagę zwracają szkolenia dotyczące zapobiegania ryzyku zawodowemu. W dziedzinie środków przekazu zarekomendowano niedopuszczanie do publikacji treści promujących homofobię.  Poza tym, zagwarantowano „odpowiednie traktowanie osób LGBTI podczas pobytu w aresztach policyjnych" i „ustanowienie norm identyfikacji rejestru osób transpłciowych zgodnie z deklarowaną przez nie tożsamością".

W dziedzinie edukacji uregulowano takie kwestie, jak treść materiałów edukacyjnych, wypoczynek dzieci i młodzieży, aktywność sportowa oraz kształcenie rodziców i nauczycieli pod kątem uwzględnienia i normalizacji tematów różnorodności seksualnej oraz afektywnej, jak również prewencja i przeciwdziałanie prześladowaniu i dyskryminacji w szkołach. 

Translated from Ley integral y pionera contra la homofobia en Cataluña -Parte I