Fassbinder: Oświęcim w Owernii
Published on
Translation by:
Izabela Barcikowska-Poździk
Fabrice Dubusset, francuski reżyser teatralny pracuje wraz z aktorami-amatorami nad pierwszą sztuką teatralną Fassbindera pod tytułem ”Nur eine Scheibe Brot” („Tylko jedna kromka chleba”) i przedstawia na wysokim europejskim poziomie trudny temat Oświęcimia.
Jednoaktówka ma być gotowa dokładnie na Festiwal du Court Métrage, stanowiący wizytówkę Owernii. Fabrice Dubusset udziela ostatnich wskazówek aktorom z konserwatorium im. Emmanuel-Chabrier w Clermont-Ferrand. Kamerzysta siedzi gotowy na swym stanowisku na obracającej się wokół małej sceny instalacji, aktor na scenie obok niego wymachuje atrapą mikrofonu, przypominającą bardziej szczotkę do sedesu niż mikrofon. Akcja!
Zdjęcia:Ezequiel Scagnetti
Kamera start! Trzech chłopców Arthur Vandepoel, Thomas Tressy i Julien Jimenez grają trzech deportowanych Żydów w Oświęcimiu, bohaterów pierwszej sztuki teatralnej Fassbindera, zatytułowanej ”Nur eine Scheibe Brot” Premiera sztuki odbyła się w 1995 roku. Sztuka opowiada historię niemieckiego reżysera filmowego Hansa Frickego, który pragnie nakręcić film o Oświęcimiu i w pewnym momencie swej pracy napotyka na granice przedstawialności tego, jakże trudnego tematu. Sztuka ma być gotowa dokładnie na Festiwal du Court Métrage, który rozpoczyna się 2. lutego i jest kulturalną wizytówką regionu Auvergne.
„Qu’une tranche de pain”, jak brzmi po francusku tytuł sztuki, jest dla Fabrice’a Dubusseta również „możliwością daną nam [Francuzom], aby mówić o Vichy oraz ogólnie o trudnościach mówienia na ten temat”. Dubusset prowadzi Teatr Zèbre w Vichy, mieście w którym ludzie „do dziś cierpią z powodu historycznego brzemienia”, jak to mówi Céline, rzeczniczka teatru. W Vichy, po klęsce z Niemcami, miał swoją siedzibę nowy rząd francuski, de facto reżim, pod przewodnictwem marszałka Petaina.
Urodzony w 1945 roku Rainer Werner Fassbinder, reżyser teatralny i filmowy, zdobył sławę szczególnie dzięki takim filmom jak „Strach zżerać duszę” („ Angst essen Seele auf”) czy kinowej adaptacji powieści Alfreda Döblinsa „Berlin Alexanderplatz”. Przedwcześnie zmarły z powodu przedawkowania leków Fassbinder jest jednym z najsławniejszych powojennych reżyserów. Fassbinder był członkiem monachijskiej grupy teatralnej Action-Theater, która później przekształciła się w tzw. Antyteatr (Antitheater).
Uwielbiany na całym świecie Fassbinder był kimś, kto zawsze poruszał się na granicy dwóch rzeczywistości: Również podczas prób w Clermont-Ferrand film i teatr płynnie się przenikają. Jako widz nigdy do końca nie mamy pewności, czy na scenie chodzi o prawdziwą pomyłkę aktora, czy też jest to chwyt z góry zaplanowany przez reżysera.
Scena: Wujek i ciocia Baumach, grani przez Michela Guyarda i Monique Jouvancy, są w odwiedzinach u Hansa Frickego: „Wujku, jesteś Żydem?” – „My na froncie nic nie wiedzieliśmy”. Dubusset pracował z aktorami-amatorami już w swoich wcześniejszych produkcjach. W sztuce ”Nur eine Scheibe Brot” grają m.in. pacjenci kliniki psychiatrycznej w Vichy.
Celem produkcji jest również wspieranie europejskiej pamięci i wspólnej kultury wspomnień. Arnaldo Ragni (na zdjęciu) jest włoskim aktorem, który grał również u takich reżyserów jak Copi, Handke i Pasolini. ”Nur eine Scheibe Brot” ma być wystawiana w sezonie teatralnym 2009/10 m.in. we Włoszech, Portugalii, Rumunii, Holandii oraz w Bośni i Hercegowinie.
Przedstawienia odbędą się 2., 3., 4., 5. i 6. lutego o godz. 20.30 w Maison du peuple w Clermont-Ferrand.
Story by
Translated from Fassbinder-Revival: Auschwitz in der Auvergne