Czułe słówka - 10 sposobów na powiedzenie "kocham cię"
Published on
Translation by:
wioletta niznik
Jeanne Moreau, Bono, Chagall... Czy nie warto pogrążyć się w kulturze europejskiej aby wyznać miłość w 2006 roku?
Da mi basia mille, deinde centum, / dein mille altera, dein secunda centum, / deinde usque altera mille, dinde centum. (Daj mi 100 pocałunków i jeszcze sto /a później daj mi jeszcze tysiąc i jeszcze sto/i kolejnych tysiąc i kolejnych sto). W taki sposób Catullus zwracał się do swojej ukochanej w Pieśni V, którą współcześni studenci w całej Europie czytają identyfikując się z jego cierpieniem. Wbrew wszelkim ograniczeniom swoich czasów, Cattullus wyruszał na poszukiwanie miłości, uczucia stanowiącego fundamentalną część życia.
W kulturze hebrajskiej miłość jawi się jako uczucie u swych źródeł radosne, w taki też sposób przedstawia je Marc Chagall w obrazie "Raj, Adam i Ewa w ogrodzie Eden" - triumfie żywych kolorów i doskonałej kompozycji, gdzie kwitnie wspólnota kochanków i natury, wspaniałomyślnej matki żywicielki: nawet wąż - kusiciel wydaje się dobry, podczas gdy Adam i Ewa zabierają się do odkrywania przyjemności cielesnych (czy innymi słowy: zjedzenia zakazanego owocu).
W osiemnastym wieku włoski rzeźbiarz Antonio Canova zachwycał mecenasów jednym z największych dzieł sztuki "Amor i Psyche", zainspirowanym mitologią starożytną. Pocałunek został tam uchwycony w chwili poprzedzającej sam akt, w momencie oczekiwania. Rzeźba powstała na motywach starożytnej legendy, zgodnie z którą Afrodyta zazdrosna o urodę Psyche, zesłała na ziemię Amora, po to, aby sprawił by ta zakochała się w potworze. Ale tak w dawnych czasach, jak i współcześnie, w legendach piękno ma także wymiar wewnętrzny . Amor zakochuje się w swojej ofierze i doprowadza do tego, że Psyche uzyskuje pozwolenie wejścia na Olimp.
Noc, wspólniczka miłości
W romantycznej scenerii Werony, dwoje zakochanych spotykało się ukradkiem na balkonie w domu dziewczyny, pokrytym obecnie wersami mówiącymi o miłości autorstwa licznych turystów odwiedzających te miejsca, które już od dawna stały się stałymi elementami wyobraźni zbiorowej. Good night, good night! Parting is such sweet sorrow That I shall say good night till it be morrow. (Dobranoc! Dobranoc! Odchodzić od Ciebie jest tak słodkim cierpieniem, że chciałabym się żegnać aż do świtu!, Akt II, Scena II) mówi Julia do Romeo, czyniąc w ten sposób noc świadkiem ich miłości.
O sink hernieder, Nacht der Liebe,/gib Vergessen,/ daß ich lebe; /nimm mich auf /in deinen Schoß,/ löse von/ der Welt mich los! O zejdź do mnie na dół! (Nocy miłości /daj zapomnienie/ tak, abym mógł żyć/ przyjmij mnie / do swego łona / uwolnij mnie od świata) - noc po raz kolejny staje się wspólniczką kochanków w znanym libretto Wagnera Tristan i Izolda.
Romantycy czy cynicy?
Według Gustavo Adolfo Bécquer, hiszpańskiego poety z XIX wieku, miłość jest uczuciem platonicznym. Z ogromną czułością przyznaje on atrybut świętości ukochanej kobiecie: Tu pupila es azul, y cuando ríes,/ su claridad süave me recuerda/ el trémulo fulgor de la mańana/ que en el mar se refleja. (Twoje oczy są niebieskie kiedy się uśmiechasz/ ich światło mi przypomina drżący blask poranka/ który odbija się w tafli morza).
Nawet wizjoner Dali w swym surrealistycznym cynizmie, w 1958 maluje czerwoną różę zawieszoną na niebie, która odbija swój blask od pary kochanków i pozwala zobaczyć łzę na jednym ze swoich płatków, jako świadectwo minionej miłości.
Miłość w czasach AIDS
W latach dziewięćdziesiątych U2, irlandzki zespół rockowy i poetyckie frazy "One" powodują dreszcze u słuchaczy prawie na całym świecie: krzyk Bono przekonuje nas Miłość jest świątynią, najwyższym prawem. (Love is a temple, love is a higher law). Zgodnie z niektórymi interpretacjami tego tekstu, mamy do czynienia z umysłowością chorego na AIDS , który chce kochać i być kochany oraz traktowany z szacunkiem ponieważ Jesteśmy jednością, ale nie tacy sami. (We're one but we're not the same).
Siódma sztuka
Być może wielu poetów widząc obraz Paryża i Pont Neuf, wyjątkowo romantyczne miejsca, zadeklamowałoby swe własne wersy. To właśnie w Paryżu reżyser filmowy François Truffaut umiejscawia niekonwencjonalną historię miłosną Jeules i Jima . Wspaniała Jeane Moreau oznajmia już na początku filmu : Powiedziałeś mi , że mnie kochasz/ja tobie zaczekaj/ Powiedziałam ci oto ja/ Powiedziałeś mi odejdź, uprzedzając uczuciowe komplikacje między trzema bohaterami.
W roku 2004 w kinach pojawił się film "Życie jest cudem", w którym reżyser serbski, Emir Kusturica powierza oślicy, samobójczyni z miłości, decydującą rolę: ocalić w sposób nieoczekiwany od śmierci głównego bohatera. A miłość pomiędzy Luką i Sabaha, muzułmanką, buduje w sposób lekki i delikatny prosty świat, złożony z drobnych radości, które pokonują najbardziej okrutny z konfliktów, rozgrywający się w krajach byłej Jugosławii, nie rozwiązany jeszcze całkowicie w umysłach jej mieszkańców.
Dziekujemy Pier Paolo Silvestri za ostatnie zdjęcie w artykule
Translated from Da Catullo agli U2, dieci modi di dire «ti amo»