Carlos Malamud: Polityka europejska to "poczekamy - zobaczymy"

Published on February 12, 2007

Story by

fernando garcía acuña

Translation by:

Milena Fayt

Społeczeństwo

O polityce UE względem Kuby rozmawiamy z Carlosem Malamudem, specjalistą od stosunków Unii z Ameryką Łacińską, który obecnie prowadzi badania w ośrodku naukowym królewskiego instytutu Elcano w Madrycie.

Które państwa wpływają najbardziej na politykę Unii względem Kuby?

To oczywiste, że ze względu na swe tradycyjne relacje z Kubą i bliskie związki z całą Ameryką Łacińską, Hiszpania jest główny rozmówcą w dialogu z kubańskim reżimem. To ona zainicjowała kilka lat temu zmiany w europejskiej polityce względem Kuby. Oczywiście również Niemcy, Francja i Wielka Brytania odcisnęły swoje piętno na stosunkach miedzy UE a Ameryka Łacińską i są wyróżniającymi się państwami, jeśli chodzi o kreowanie europejskiej polityki zagranicznej na forum Rady Unii Europejskiej. Nie można tez zapominać, ze chodzi tu o reżim komunistyczny, a od dwóch i pół roku do Unii należą kraje z byłego bloku wschodniego; Czechy, Słowacja i Polska pragną przyśpieszyć demokratyczne przemiany na Kubie ze szczególnym uwzględnieniem fundamentalnych wartości i wolności.

A co stałoby się w przypadku "nowej rewolucji" na Kubie?

Według mnie czeka nas raczej sukcesja. Zostawiając z boku dywagacje na temat choroby Fidela, należy stwierdzić, ze Raul, mimo że jego osoba została dobrze wypromowana na świecie, nigdy nie został określony mianem głowy państwa. Z braku wiedzy na temat tego, co może się wydarzyć na Kubie, trudno jest Unii poczynić jakieś kroki, tym bardziej, ze Fidel przeciwstawia się odsunięciu go od władzy. Unia stara się z bliska śledzić bieg wydarzeń i być przygotowana na każdą możliwość, co można zdefiniować jako politykę "poczekamy - zobaczymy".

Kim jest według pana Raul - reformatorem castryzmu, czy tez kontynuatorem dzieła swojego brata?

Uważa się, że Raul jest o wiele bardziej pragmatyczny, bardziej przewidywalny i umiarkowany niż Fidel. Czas pokaże, czy ta opinia jest rzeczywiście prawdziwa.

KUBA - UE, CHRONOLOGIA OSOBLIWEGO STATUS QUO

Unia Europejska jest dla Kuby głównym partnerem handlowym i źródłem dochodu z handlu zagranicznego, jak również ważnym "dostarczycielem" turystów i orędownikiem współpracy na rzecz rozwoju wyspy.

Wrzesień 1988: Kuba staje się pierwszym pozaeuropejskim członkiem Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, który nawiązuje stosunki dyplomatyczne z Brukselą.

Początki 1993 roku: Współpraca między UE a Kubą rozpoczyna się wraz z programem Biura Pomocy Humanitarnej Unii Europejskiej (ECHO) zapobiegającym kryzysom humanitarnym, będących następstwem katastrof naturalnych. Z powodu braku umowy o współpracy z UE, cała operacja jest finansowana z budżetu Komisji Europejskiej.

Luty 1996: Podczas negocjacji rozpoczętych w październiku 1995, kubańskie siły powietrzne zestrzeliwują dwa samoloty cywilne należące do organizacji pozarządowej z Miami "Bracia na rzecz uwolnienia". W ramach protestu Bruksela zawiesza wszelki dialog i żąda zmian w polityce kubańskiej.

Grudzień 1996: Zdefiniowanie oficjalnego stanowiska Brukseli względem Kuby, gdy Rada przyjmuje dokument zwany "Wspólnym Stanowiskiem", który pragnie "promować proces przejściowy w kierunku demokracji, pluralizmu i poszanowania praw człowieka". Fidel odrzucił ów dokument, nazywając go ingerencją w wewnętrzne sprawy rządu kubańskiego.

Grudzień 2000: Kuba staje się 79 członkiem grupy państw AKP (kraje Afryki, Karaibów i regionu Pacyfiku). Kuba, co prawda, nie należała do grona beneficjentów układu z Cotonou zawartego w 2000 roku miedzy UE a krajami AKP, jednakże uzyskała unijne limity na produkcję cukru (59 tysięcy ton rocznie i 98 dolarów za tonę).

Marzec 2003: Komisja Europejska otwiera swoje przedstawicielstwo w Hawanie, żeby umocnić stosunki z Kubą na polu politycznym, gospodarczym, społecznym i kulturalnym.

Kwiecień 2003: Protesty dyplomatyczne Unii Europejskiej na wieść o uwięzieniu 75. opozycjonistów i skazaniu na śmierć trzech mężczyzn usiłujących zbiec na Florydę na pokładzie porwanego promu.

Maj/Czerwiec 2003: Sankcje Unii Europejskiej. Unia ogranicza bilateralne wizyty dyplomatyczne wyższego szczebla i uczestnictwo na imprezach o charakterze kulturalnym, zaprasza kubańskich dysydentów i usiłuje przeforsować Wspólne Stanowisko. Kuba odrzuca wszelką bezpośrednią pomoc unijną i rozpoczyna kampanię wymierzoną przeciw Hiszpanii (i premierowi Aznarowi) oraz przeciw Włochom Berlusconiego.

Luty/Marzec 2005: Rada Europejska zawiesza tymczasowo sankcje dyplomatyczne wobec Kuby na skutek uwolnienia kilku więźniów politycznych. Zmiana polityki unijnej zbiega się w czasie z dojściem do władzy José Luísa Rodrígueza Zapatero (marzec 2004).

Tekst: Ariadna Matamoros, Zdjęcie: Brainless/Flickr.

Story by

fernando garcía acuña

Translated from Carlos Malamud: “la política europea hacia Cuba es de Wait and see”