Mala-Europa: globalna, bogata i nieagresywna mafia europejska

Published on May 26, 2011

Polityka

Analiza w pięciu punktach.

1) Włoska mafia ma swoich uczniów

Symbolicznym wydarzeniem była zbrodnia w niemieckim mieście Duisburg w sierpniu 2007 roku [w Amsterdamie zatrzymano rok temu mafiosa, Giovanniego Strangia, który kierował opisaną przez całą światową prasę masakrą ośmiu członków konkurencyjnego gangu handlarzy narkotyków kalabryjskiej mafii (ndrangheta) przyp. tłum.]. Europa zdała sobie sprawę, że mafia niczym nie różni się od międzynarodowych legalnie działających firm, które zarządzają rynkami towarów i usług. Handel narkotykami, prostytucja, handel ludźmi, fałszowanie towarów i pieniędzy: to główne działania, w które angażują się przestępcy w 27 krajach UE. Dane pochodzące z raportu Światowe Zagrożenia 2011 (Global Risk Raport2011), przygotowanego przez Światowe Forum Ekonomiczne (World Economic Forum) pokazuje imponującą wartość obrotów: 311 miliardów euro. Podział może być jednak zaskakujący: prawie 80% tych transakcji jest skoncentrowanych w Hiszpanii (90,1 mld euro), Włochy (81,5 mld) oraz Wielka Brytania (45,2 mld). Na włoskim modelu przestępczej mafii opartym na wymuszaniu haraczu, groźbach, korupcji, ogólnej kontroli terytoriów w swojej ojczyźnie, opierają się gangi działające w innych krajach, szczególnie na Bałkanach i w Europie Wschodniej.

2) Pięć głównych szlaków

Od ostatniej oceny przeprowadzonej przez Europejski Urząd Policji (EUROPOL), dotyczącej zagrożenia przestępczością zorganizowaną w UE (European Organised Crime Threat Assessment, 2011), możliwe jest naszkicowanie mapy »Mala-Europa« [od Malavita, wł. ‘złe życie’, w domyśle ‘życie mafioza’] i wytwarzanej przez nią, równoległej gospodarki. Policja europejska ustaliła pięć głównych centrów logistycznych („hub”) przestępczości zorganizowanej, które wzięły nazwy od ich współrzędnych geograficznych: Holandia – Belgia (północny zachód), państwa bałtyckie (północny wschód), Hiszpania – południowa Portugalia (południowy zachód), południowe Włochy (Południe) i na końcu Bułgaria – Rumunia – Grecja (Południowy Wschód). To właśnie ten ostatni obszar najbardziej się rozwija, dzięki konsolidacji działalności mafijnej wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego, jej rozprzestrzeniania się na Bałkanach i wzrost nielegalnej imigracji w Grecji.

3) Globalna i wielonarodowa

Raport podkreśla w szczególności płynność, która charakteryzuje działalność organizacji przestępczych w Europie. Są one gotowe do tworzenia sieci między grupami etnicznymi, ale także do zróżnicowania ich działalności; tak robią to handlarze narkotyków, którzy by sfinansować swoje działania, fałszują pieniądze. Należy jednak podkreślić, kluczową rolę odgrywaną przez przestępców spoza UE, którzy wysyłają do Europy wszelkiego rodzaju nielegalny towar: od narkotyków (prowadzony głównie przez grupy z Afryki zachodniej i Albańczyków), do handlu ludźmi (zasilany głównie przez grupy z Nigerii i Chin). Organizacje te i ich działania, nie tylko podważają działanie zdrowej gospodarki kontynentu (i tak osłabionej kryzysem gospodarczym), ale stanowią zagrożenie dla podstawowych zasad Unii Europejskiej, zobowiązanej do utworzenia „obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości”.

4) Unia Europejska spóźnia się

Jeśli chodzi o bezpieczeństwo, w ostatnich latach UE koncentruje swoje wysiłki głównie na walce z terroryzmem i stara się zinterpretować zjawisko mniej widoczne i oczywiste przestępczości zorganizowanej wzorowanej na mafii. W raporcie Europolu słowo mafia, w wersji angielskiej jako przymiotnik mafijny („mafia-type”), wymienione jest tylko dwa razy, mówi się ogólnie o włoskiej grupie przestępczej (italian criminal group). Włochy to kraj, który z pewnością wie wiele o pladze zorganizowanych przestępców, do tego stopnia, że jest prekursorem prawodawstwa w tej dziedzinie. Tylko grupy przestępcze z południa Włoch są wskazane przez Europol jako swoiste „hub” kryminalne, podczas gdy pozostałe cztery centra logistyczne grupują więcej krajów. Włoska mafia jest zaangażowana na dużą skalę w fałszowanie pieniędzy, handel bronią, narkotykami, kontrolę nielegalnej imigracji i nielegalny obrót toksycznymi odpadami w Europie wschodniej i Afryce. I dlatego Włochy nawołują, aby UE skuteczniej zaangażowała się w walkę z mafią i są już pierwsze wyniki.

5) Kilka narzędzi do walki

Przeczytaj więcej o mafii na cafebabel.pl

Europejska komisarz ds. wewnętrznych, Cecilia Malmström, po spotkaniu z włoskim księdzem słynnym z zaangażowania w walkę z mafia, Donem Ciottim, obiecała, że do 2011 r. UE będzie wyposażona w szczególne przepisy dotyczące konfiskaty i ponownego wykorzystania dóbr przestępczości zorganizowanej. Ponadto, Komisarz zaleciła sporządzenie raportu „Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej” eurodeputowanej Ricie Borsellino (siostra Paola Borsellino, włoskiego sędziego zamordowanego przez sycylijską mafię w zamachu bombowym w 1992 r.). Trudności jest wiele: przestępczość zorganizowana (zwłaszcza ta mafijna) ucieka się mniej do przemocy, a staje się bardziej „biznesowa”, i to wymaga bardziej subtelnych środków przeciwdziałania, których Europa wciąż nie zna (we Włoszech istnieją definicje przestępstw „szczególny rodzaj przestepczości zorganizowanej o charakterze mafijnym” i „współpraca z organizacjami przestępczymi - współudział”). Ponadto, niektóre kraje, jak Wielka Brytania, nakładają rygorystyczne limity na wszystkie środki, które ograniczają wolność osobistą i ochronę prywatności, nawet z celowością przeciwdziałania przestępczości.

Fot. główne: (cc) sacks08/flickr; mapa: (cc) Global Risk Report 2011

Translated from La mafia europea in 5 punti: global, più ricca e meno violenta.